DeepSeek AI của Trung Quốc bị chỉ trích

“Họ đánh cắp công nghệ, xâm nhập bất hợp pháp và chiếm đoạt tài sản trí tuệ của chúng ta,” Lutnick tuyên bố, phản ánh mối lo ngại ngày càng gia tăng của chính phủ Mỹ về nguy cơ các công ty Trung Quốc có thể chiếm dụng công nghệ Mỹ một cách trái phép.

Hôm thứ Tư, Nhà Trắng cũng tham gia vào làn sóng phản đối DeepSeek, đánh giá các rủi ro an ninh quốc gia tiềm tàng liên quan đến AI của công ty này. Các công ty phương Tây và nhiều chuyên gia lên án DeepSeek với các cáo buộc gian lận, gián điệp và thao túng thị trường.

OpenAI nổ phát súng đầu tiên

Sự việc bắt đầu vào tối thứ Hai, ngay sau một ngày đen tối của cổ phiếu công nghệ, khi OpenAI ám chỉ rằng DeepSeek đã sử dụng một kỹ thuật có tên “distillation” (chưng cất) nhằm khai thác tri thức từ các mô hình của OpenAI – điều vi phạm điều khoản dịch vụ của công ty này.

David Sacks, cố vấn AI và crypto của cựu Tổng thống Donald Trump, cũng lên tiếng, khẳng định có “bằng chứng đáng kể” cho thấy DeepSeek đã “hút cạn kiến thức” từ công nghệ của OpenAI.

OpenAI xác nhận họ đang điều tra vụ việc.

“Chúng tôi đang xem xét các dấu hiệu cho thấy DeepSeek có thể đã sử dụng phương pháp tinh chỉnh không phù hợp với các mô hình của chúng tôi và sẽ cung cấp thêm thông tin khi có kết quả,” người phát ngôn của OpenAI nói với Axios.

DeepSeek khiến Nvidia mất 600 tỷ USD, giới tài chính dậy sóng

Sự phản đối gia tăng cũng trùng hợp với ảnh hưởng của DeepSeek lên thị trường chứng khoán. Việc công ty này ra mắt một mô hình AI mới với khả năng sánh ngang các đối thủ Mỹ nhưng chi phí thấp hơn nhiều đã khiến giá cổ phiếu Nvidia lao dốc, thổi bay gần 600 tỷ USD vốn hóa – mức sụt giảm kỷ lục trong một ngày.

Tỷ phú quản lý quỹ Bill Ackman – người từng ví Donald Trump như “Chúa trời” – thậm chí nghi ngờ rằng DeepSeek cố tình tung mô hình AI miễn phí để đánh cược vào việc giá cổ phiếu Nvidia lao dốc.

“Khả năng quỹ đầu tư liên kết với DeepSeek đã kiếm bộn tiền nhờ các quyền chọn bán (put option) ngắn hạn đối với Nvidia, các công ty năng lượng, v.v.? Một khoản lợi nhuận khổng lồ có thể đã được tạo ra,” Ackman viết trên Twitter.

Hải quân Mỹ và các cơ quan châu Âu siết chặt kiểm soát

Mặc dù Donald Trump ban đầu gọi mô hình AI của DeepSeek là một “hồi chuông cảnh tỉnh” tích cực cho ngành công nghiệp, Hải quân Mỹ lại có quan điểm trái ngược.

Theo CNBC, chi nhánh quân sự này đã ra lệnh cho toàn bộ nhân sự tránh sử dụng DeepSeek “trong bất kỳ hoàn cảnh nào,” viện dẫn “các mối lo ngại về bảo mật và đạo đức liên quan đến nguồn gốc và cách vận hành của mô hình này.”

Trong một email gửi quân đội hôm thứ Sáu, Hải quân Mỹ nhấn mạnh: “Tất cả các nhân sự cần tuyệt đối không sử dụng DeepSeek cho bất kỳ nhiệm vụ công việc hay mục đích cá nhân nào.”

Không chỉ Mỹ, châu Âu cũng đang thắt chặt giám sát. Cơ quan bảo vệ dữ liệu của Ý đã yêu cầu DeepSeek cung cấp báo cáo chi tiết trong vòng 20 ngày về dữ liệu cá nhân mà họ thu thập, nơi lưu trữ và cách sử dụng dữ liệu để đào tạo AI – dù những thông tin này đã được công khai trong chính sách bảo mật của DeepSeek.

Giới công nghệ chia rẽ: DeepSeek sao chép hay sáng tạo?

DeepSeek vẫn giữ im lặng trước tất cả cáo buộc và từ chối trả lời truyền thông. Tuy nhiên, cuộc tranh luận trên mạng xã hội lại diễn ra sôi nổi.

Toby Walsh, Giám đốc khoa học tại Viện AI Đại học New South Wales, mỉa mai: “OpenAI than phiền rằng DeepSeek đã huấn luyện AI trên dữ liệu của họ mà không có sự đồng ý hay trả phí. Ôi, thật là trớ trêu đối với tất cả các tác giả từng phàn nàn về việc OpenAI đào tạo AI trên tác phẩm của họ mà không xin phép!”

Gary Marcus, nhà nghiên cứu AI nổi tiếng, cũng nhận định: “DeepSeek có thể đã vi phạm điều khoản dịch vụ của OpenAI. Nhưng OpenAI cũng từng làm điều tương tự với YouTube, New York Times và vô số nghệ sĩ, nhà văn khác. Nhân quả không chừa một ai.”

Edward Zitron, một cây bút phê bình ngành công nghệ, lại xem đây là biểu hiện của một vấn đề sâu xa hơn trong ngành công nghệ Mỹ.

“Đây không phải là chuyện về Trung Quốc – nếu cứ đổ lỗi cho Trung Quốc thì quá dễ dàng,” Zitron viết trong một bài blog. “Vấn đề thực sự là ngành công nghệ Mỹ đang mất đi tinh thần sáng tạo, trở nên lười biếng, tự mãn và thiếu định hướng.”

Ở một góc nhìn khác, CEO của Perplexity, Aravind Srinivas, người đã tích hợp DeepSeek vào công cụ tìm kiếm của mình, bảo vệ công ty Trung Quốc này.

“Rất nhiều người hiểu sai rằng Trung Quốc chỉ đơn thuần sao chép OpenAI,” ông nói. “Điều đó hoàn toàn sai lầm và thể hiện sự thiếu hiểu biết về cách các mô hình AI được đào tạo.”

Srinivas cho rằng DeepSeek R1 đã sử dụng phương pháp Reinforcement Learning (học tăng cường) để tự xây dựng khả năng suy luận từ đầu, thay vì chỉ đơn giản bắt chước con người hoặc các mô hình khác.

Lời kết: Cạnh tranh công nghệ hay địa chính trị?

Trong bối cảnh căng thẳng Mỹ – Trung, câu chuyện về DeepSeek không chỉ là một cuộc chiến công nghệ mà còn là một phần của cuộc đối đầu chiến lược lớn hơn.

Zitron kết luận: “Tôi thực sự muốn OpenAI chính thức tố cáo DeepSeek ăn cắp tài sản trí tuệ, chỉ để thấy họ tự vả vào mặt mình. Đây là một công ty được xây dựng dựa trên việc khai thác nội dung của các nhà sáng tạo và người dùng internet. Giờ thì họ lại lo ngại bị đối thủ làm điều tương tự? Hãy khóc tiếp đi, Altman.”

Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.