Cách startup AI nhỏ bé của Trung Quốc, DeepSeek, gây chấn động Thung lũng Silicon

DeepSeek, được thành lập bởi nhà quản lý quỹ phòng hộ Lương Văn Phong (Liang Wenfeng), đã ra mắt mô hình R1 vào thứ Hai, kèm theo một báo cáo chi tiết cách xây dựng một mô hình ngôn ngữ lớn với ngân sách hạn chế, có khả năng tự học và cải thiện mà không cần sự giám sát từ con người.

Các công ty Mỹ, như OpenAI và Google DeepMind, vốn dẫn đầu trong việc phát triển các mô hình suy luận – một lĩnh vực nghiên cứu AI tương đối mới nhằm tái tạo khả năng nhận thức của con người. Tuy nhiên, vào tháng 12 năm ngoái, OpenAI chỉ công bố phiên bản đầy đủ của mô hình o1 mà giữ bí mật về phương pháp phát triển.

Việc công bố mô hình R1 của DeepSeek đã làm dấy lên một cuộc tranh luận sôi động tại Thung lũng Silicon, xoay quanh việc liệu các công ty AI Mỹ với nguồn lực vượt trội, bao gồm Meta và Anthropic, có thể duy trì lợi thế kỹ thuật của mình hay không.

Tâm điểm của niềm tự hào quốc gia

Tại Trung Quốc, ông Lương nhanh chóng trở thành biểu tượng của niềm tự hào dân tộc. Tuần này, ông là nhà lãnh đạo AI duy nhất tham dự cuộc họp công khai với Thủ tướng Lý Cường, nơi các doanh nhân được kêu gọi “tập trung nỗ lực để chinh phục các công nghệ cốt lõi trọng yếu.”

Năm 2021, khi còn điều hành quỹ giao dịch định lượng High-Flyer, ông Lương đã bắt đầu mua hàng nghìn GPU Nvidia để phục vụ cho dự án AI cá nhân của mình. Nhiều người trong ngành từng coi đây là hành động kỳ quặc của một tỷ phú đang theo đuổi sở thích mới.

“Một người đàn ông với kiểu tóc kỳ lạ, nói về việc xây dựng cụm máy 10.000 chip để huấn luyện các mô hình riêng – chúng tôi từng nghĩ ông ấy không nghiêm túc,” một đối tác kinh doanh của ông chia sẻ.

Tuy nhiên, chính vị thế “người ngoài cuộc” trong lĩnh vực AI lại trở thành lợi thế bất ngờ của ông Lương. Tại High-Flyer, ông đã tích lũy kinh nghiệm trong việc sử dụng AI và thuật toán để xác định các mô hình ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, đồng thời xây dựng đội ngũ kỹ thuật xuất sắc trong việc tối ưu hóa sức mạnh của chip Nvidia.

Chiến lược độc đáo, thành tựu ấn tượng

DeepSeek nổi bật với chiến lược “nội địa hóa” khi quy tụ đội ngũ toàn bộ là các tiến sĩ từ những trường đại học hàng đầu của Trung Quốc như Bắc Đại, Thanh Hoa và Hàng Không Bắc Kinh, thay vì dựa vào nhân tài trở về từ nước ngoài. Ông Lương từng nhấn mạnh trong một bài phỏng vấn năm ngoái rằng: “Chúng tôi không có nhân sự nào từ nước ngoài về. Họ đều là người trong nước… Chúng tôi phải tự mình phát triển nhân tài hàng đầu.”

DeepSeek tuyên bố chỉ sử dụng 2.048 GPU Nvidia H800 và chi phí 5,6 triệu USD để huấn luyện một mô hình với 671 tỷ tham số – một con số khiêm tốn so với chi phí của các công ty như OpenAI và Google.

Dù đạt được nhiều thành tựu, DeepSeek vẫn đối mặt với thách thức lớn khi các đối thủ tại Mỹ, như OpenAI hay xAI của Elon Musk, đang mở rộng quy mô cụm máy tính khổng lồ với ngân sách hàng tỷ USD, đe dọa tái lập khoảng cách về hiệu năng giữa các công ty Mỹ và Trung Quốc.

Tương lai đầy thách thức

DeepSeek, với đội ngũ kỹ sư tinh thông trong việc tối ưu hóa tài nguyên, hiện sở hữu một trong những cụm máy tính tiên tiến nhất tại Trung Quốc. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng năng lực này có thể không đủ để duy trì lợi thế lâu dài trong ngành công nghiệp AI đang phát triển nhanh chóng.

Các công ty tại Mỹ không ngừng đầu tư mạnh mẽ vào AI. Gần đây, OpenAI tuyên bố hợp tác với SoftBank để thành lập liên doanh Stargate, dự kiến chi tới 500 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng AI tại Mỹ. Trong khi đó, xAI của Elon Musk đang mở rộng siêu máy tính Colossus với hơn 1 triệu GPU để huấn luyện các mô hình AI Grok của mình.

Một đối tác kinh doanh của ông Lương kết luận: “DeepSeek hiện có đủ năng lực cho hiện tại, nhưng khó có thể duy trì điều đó trong tương lai.”

Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.