AI agent chỉ đơn thuần là những chatbot kèm theo các memecoin vô dụng?

“Sau khi nghiên cứu không gian AI agent trong một tuần, tôi nhận thấy 90% trong số chúng chỉ là các chatbot gắn liền với memecoin,” Mark Jeffrey, một Bitcoiner, chia sẻ trong bài đăng ngày 2 tháng 1 trên X. “99% trong số đó sẽ thất bại, và 1% còn lại có thể trở thành thứ gì đó tuyệt vời”.

Tương tự Memecoin

Arturo Rodriguez, giám đốc phát triển sản phẩm tại NotCentralised, công ty AI và blockchain của Úc, chia sẻ rằng không gian AI agent hiện nay có nhiều điểm tương đồng với sự đầu cơ quá mức xung quanh memecoin:

“Phần lớn những gì thu hút sự chú ý của công chúng đều xoay quanh memecoin. Điểm giao thoa giữa AI và blockchain rất đa dạng. Một số dự án đang xây dựng các mô hình ngôn ngữ thực tế để được đào tạo và thực hiện trên blockchain, trong khi những dự án khác đang xây dựng các khuôn khổ thực hiện agent được điều khiển bởi các mô hình off-chain như OpenAI”.

“Tôi cho rằng hầu hết các AI agent hiện nay thuộc loại thứ hai: chúng là những agent off-chain, được liên kết với nguồn cấp dữ liệu X và có quyền truy cập vào ví, nhưng lại chủ yếu chỉ hoạt động như chatbot,” ông nói.

Quan điểm của các chuyên gia

Trong bài đăng ngày 1 tháng 1 trên X, Haseeb Qureshi, đối tác quản lý tại Dragonfly, có quan điểm tương tự với Rodriguez:

“Những AI agent này không thực sự là agent. Chúng chỉ là các chatbot gắn với tiền meme; thực sự chúng gần như không có khả năng tự hành động gì ngoài việc đăng bài trên X. Hiện tại, các AI agent này chủ yếu cũng chỉ là những agent ‘Wizard of Oz’ – có những con người đứng sau hậu trường đảm bảo rằng AI không đi lệch khỏi quỹ đạo.”

Tuy nhiên, một số giám đốc điều hành và nhà phân tích vẫn lạc quan rằng chúng ta chỉ đang ở giai đoạn đầu của sự phát triển các AI agent thực sự hữu ích trong tiền điện tử, những agent có thể mang lại “tiện ích” mà các chuyên gia trong ngành crypto đã kỳ vọng từ những ngày đầu của DeFi Summer.

Dự báo về thị trường AI 

Kel Eleje, cựu chuyên gia phân tích nghiên cứu tại Messari, dự đoán rằng tổng vốn hóa thị trường cho các agent và công nghệ AI có thể đạt đến 250 tỷ USD, tăng 1.470% so với tổng vốn hóa thị trường token AI hiện nay là 16 tỷ USD.

Eleje lý giải rằng công nghệ AI và tiền điện tử có một “cấu trúc lịch sử” đặc biệt, có thể tạo ra động lực mạnh mẽ cho sự phát triển của các AI agent. Những chất xúc tác quan trọng trong quá trình này bao gồm cuộc bầu cử của Donald Trump tại Hoa Kỳ, sự bổ nhiệm các chuyên gia về tiền điện tử và AI như David Sacks, và sự thống trị ngày càng gia tăng của câu chuyện AI trong thị trường tài chính truyền thống.

Rodriguez, mặc dù có những hoài nghi về sự phổ biến của các AI agent gắn liền với meme, vẫn lạc quan về khả năng của các AI agent thực sự hữu ích trong không gian crypto:

“Các AI agent sẽ giúp chúng ta giải quyết những vấn đề mà con người không thể giải quyết được do chi phí quá cao hoặc thiếu kỹ năng — và chúng ta biết rằng có rất nhiều, rất nhiều vấn đề như vậy.”

Cách hoạt động của các AI agent như Aixbt

Mặc dù các AI agent có thể hoạt động theo những cách khác nhau, quy trình chung thường tương tự: các nhà phát triển xây dựng và đào tạo các chatbot AI trên những tập dữ liệu khổng lồ, từ nhật ký mạng xã hội đến sách điện tử và podcast. Sau đó, các bot sẽ đưa ra các ý tưởng, phân tích và câu trả lời cho các câu hỏi được chọn lọc.

Điều quan trọng là các nhà phát triển liên tục “thúc đẩy” các AI agent của họ để khuyến khích một số hành vi nhất định và ngăn cản những hành vi khác. Những tweet do các agent đăng tải thường được phân tích cú pháp qua con người trước khi xuất hiện trên nền tảng.

Ví dụ điển hình về một AI agent xã hội là Aixbt, một bot hoạt động giống như một nhà lãnh đạo có tầm ảnh hưởng trong cộng đồng crypto. Aixbt cung cấp các mẹo đầu tư, nghiên cứu và phân tích thông qua các bài đăng công khai và trả lời trực tiếp các câu hỏi của người dùng trên X.

Aixbt, được xây dựng trên nền tảng Ethereum layer 2 của Virtuals Protocol, đã thu hút 4,29% sự chú ý của tất cả người dùng tiền điện tử trong tuần qua, theo dữ liệu từ startup AI tiền điện tử Kaito.

Mặc dù token gốc của Aixbt (AIXBT) có vốn hóa thị trường chỉ khoảng 500 USD, khiến nhiều người hoài nghi về tính hữu dụng của token này, Haseeb Qureshi vẫn hy vọng rằng sự quan tâm đối với các agent như Aixbt sẽ tiếp tục cho đến hết năm 2025. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng cơn sốt AI agent hiện tại sẽ chỉ là một hiện tượng ngắn hạn.

Cùng lúc, có hai dự án nổi bật đang tạo nền tảng cho sự bùng nổ AI thực sự trong tiền điện tử: Virtuals Protocol trên Ethereum L2 và ai16z trên Solana. Các nhà đầu tư và các nhà phát triển đang đặt cược vào những dự án này để thúc đẩy sự phát triển của các ứng dụng AI hợp pháp trong tương lai.

Ai16z: Một quỹ không chỉ là quỹ

Ai16z tự giới thiệu là một quỹ đầu cơ phi tập trung, nơi hodler token có thể trở thành “đối tác” bằng cách cung cấp cổ phần cho quỹ on-chain Các trader tham gia sẽ nhận được một phần lợi nhuận từ quỹ cho đến khi tính năng chia sẻ thu nhập hết hạn vào tháng 10 năm 2025.

Theo dữ liệu từ Daos.fun, tính đến ngày 3 tháng 1, quỹ này đã khóa hơn 31 triệu đô la crypto của người dùng.

Tuy nhiên, mặc dù bị chỉ trích về định giá và việc chỉ được xem như một “quỹ”, Ai16z còn nổi bật nhờ vào khuôn khổ Eliza, hỗ trợ các nhà phát triển triển khai và quản lý các AI agent tự động.

Vào ngày 30 tháng 12, các nhà phát triển của Ai16z bắt đầu cân nhắc việc ra mắt một blockchain riêng biệt, được thiết kế đặc biệt để phục vụ các ứng dụng AI.

Họ cũng đã thảo luận về việc triển khai một nền tảng launchpad token vào quý I năm nay, dự kiến sẽ là nền tảng chính để triển khai các agent sử dụng khuôn khổ Eliza.

Mã nguồn của Ai16z và khuôn khổ Eliza đã nhận được sự chú ý lớn từ cộng đồng phát triển, với kho lưu trữ GitHub của nó đạt hơn 3.000 “sao”, vượt qua số liệu tương tự trên Uniswap trong chưa đầy một tháng.

Cơn sốt gần đây xung quanh trí tuệ nhân tạo đã giúp giá token gốc của Ai16z, AI16Z, tăng vọt tới 15.000% trong hai tháng qua, từ 0,015 đô la vào ngày 3 tháng 11 năm 2024 lên mức đỉnh 2,47 đô la vào ngày 2 tháng 1 năm 2025 trước khi trượt về 1,9 đô la tại thời điểm xuất bản.

Virtuals Protocol: Bệ phóng AI agent trên Base

Virtuals Protocol cũng ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ tương tự. Được ra mắt vào ngày 16 tháng 10 năm 2023, giá token VIRTUAL đã không có biến động đáng kể cho đến tháng 10 năm 2024, khi giá tăng vọt hơn 10.000% nhờ sự phổ biến đột ngột của các agent được triển khai trên nền tảng này.

Hiện Virtuals Protocol là nền tảng tạo AI agent lớn nhất theo vốn hóa thị trường, với tổng giá trị lên tới 4,6 tỷ đô la. Giao thức này hoạt động chủ yếu thông qua một khuôn khổ gọi là GAME, vừa là agent, vừa là giao thức trên Virtuals. GAME là bộ công cụ low-code (cho phép người dùng tạo ra ứng dụng mà không cần phải viết quá nhiều code) giúp người dùng phát triển, triển khai và tùy chỉnh các AI agent, hiện nắm giữ hơn 32 triệu đô la tài sản.

Mặc dù Virtuals và Ai16z đều có tiềm năng lớn, nhiều người hoài nghi cho rằng những dự án này sẽ nhanh chóng phải đối mặt với câu hỏi về tiện ích thực tế. Rodriguez cho biết:

“Tôi nghĩ rằng Virtuals và ai16z sẽ nhanh chóng phải đối mặt với câu hỏi về tính hữu ích, vì những thứ bị thúc đẩy bởi meme thường không chuyển hóa thành ‘tôn giáo’ như hầu hết các token không có tiện ích khác đã tồn tại. Virtuals và ai16z đều có tiềm năng tốt, nhưng câu hỏi là liệu họ có thể cung cấp giá trị thực tế đủ nhanh, vì cộng đồng có thể nhanh chóng mất kiên nhẫn và yêu cầu kết quả rõ ràng (vì mọi người đều thích drama)”.

Ngoài các nền tảng AI và agent “memecoin”, ngày càng xuất hiện nhiều dự án cơ sở hạ tầng khai thác các agent để hỗ trợ người dùng thực hiện các nhiệm vụ blockchain phức tạp. Ví dụ như Griffain và Orbit trên Solana, đều sử dụng agent để giúp người dùng nghiên cứu token mới, hoàn thành các thao tác cross-chain phức tạp và tìm chiến lược khai thác airdrop.

Điều gì sẽ xảy ra nếu AI trở nên xấu xa?

Trong khi các AI agent hiện đang thu hút sự chú ý trên các nền tảng truyền thông xã hội tiền điện tử nhờ khả năng phân tích thông tin chi tiết và chia sẻ các tín hiệu đầu tư, Haseeb Qureshi cảnh báo rằng không mất nhiều thời gian để những agent này bị sử dụng cho những mục đích xấu hoặc có hại trong tương lai không xa.

Ông nhận định, mặc dù các AI agent đã chứng tỏ mình là những ‘wordcels’ tuyệt vời — một thuật ngữ trên internet dùng để chỉ những người có kỹ năng viết tốt và IQ ngôn ngữ cao — nhưng không khó để tưởng tượng rằng những kỹ năng này có thể nhanh chóng bị lợi dụng bởi những đối tượng xấu nhằm phục vụ cho những mục đích tội ác.

“Cách tốt nhất để kiếm tiền với tư cách là một ‘wordcel’ trong tiền điện tử là gì? Đầu tiên là trở thành người có sức ảnh hưởng, chắc chắn rồi. Nhưng cách thứ hai là trở thành kẻ lừa đảo,” ông nói.

Qureshi cảnh báo rằng thị trường sẽ sớm chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của các chương trình lừa đảo tự động, tương tự như sự bùng nổ của ransomware và crypto-jacking sau năm 2017.

“Hãy chuẩn bị tinh thần, vì đây sẽ sớm trở thành một vấn đề xã hội nghiêm trọng,” ông nhấn mạnh.

Disclaimer: Bài viết chỉ có mục đích thông tin, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư nên tìm hiểu kỹ trước khi ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của bạn.